In een gezonde relatie voelen we de ruimte om ons te kunnen uiten. Echter de manier waarop we het aangeven is vaak de boosdoener. Het is namelijk niet eenvoudig, vooral als er emoties meespelen. Als deze emoties niet serieus worden genomen, voelen we ons niet gezien of gehoord en gaan we uit verbinding. Als dit zich herhaalt ontstaat er schade binnen de relatie.

Psycholoog John Gottman deed jaren lang onderzoek naar het gedrag van koppels. Hij onderscheidde vier communicatievormen die schadelijk zijn voor je relatie en noemde ze 'De Vier Ruiters" namelijk;

1. Kritiek geven.
2. Minachting uiten.
3. Defensief reageren.
4. Negeren.

Hieronder leg ik ze één voor één aan je uit. Ga eens na in welke ruiter jij je wellicht herkent. Een soort reflectie van de mindere leuke versie van jezelf. Zetten jullie allebei  weleens een ruiter in? Dan ligt er ruzie op de loer....

De eerste ruiter gaat in de persoonlijke aanval. De wijzende vinger naar de ander met als favoriete zinnetje "Ja maar jij!"

Gebruikt in de aanval woorden als 'nooit' of 'altijd'. Kritiek geven is de brandstof voor een conflict, waardoor stellen met elkaar gaan 'vlammen'. In deze rol zijn er alleen maar verliezers. We gaan namelijk direct uit verbinding.

• "Je bent precies je moeder zo!"
• "Nee, dat bedoelde ik helemaal niet, je luistert ook nooit naar me!"
• "Jij altijd met je gezeur en zware verhalen."
• "Ik moet ook alles hier zelf doen, als jij nou ook eens wat doet. Maar nee, dat komt niet in je op!"

Tip

 Spreek vanuit de IK boodschap en in het hier en nu. Zonder de ander te bekritiseren of onderuit te halen.
Op deze manier blijf je in verbinding met de ander en blijf jezelf rustig.

Destructieve communicatie;

"Serieus, jij zou het bed toch opmaken? Kan ik het nu weer doen, terwijl ik wil slapen. Mijn wekker gaat weer om 06:00 uur hé, maar dat dat zal jou lekker boeien."

Constructieve communicatie;

"Ik zie dat het bed nog niet is opgemaakt en we hadden afgesproken dat jij dat zou doen. Ik ben moe en de wekker gaat vroeg. Ik krijg nu het gevoel alsof ik niet belangrijk voor je ben. Had het fijn gevonden als je het eerder had gedaan, zodat we nu samen konden gaan slapen."

Elkaar minachten of klein maken is het meest schadelijke in een relatie. Opmerkingen en/of scheldwoorden die onvergetelijke krassen achterlaten op de ziel. Ook soms verpakt in een grap of in een boodschap vol met aannames. Denk hierbij ook aan roddelen, app verkeer en non verbale communicatie. De ander voelt zich hierdoor gekwetst en blijft vaak verloren achter.

• "Wie denk je wel dat jij bent? Jij betrekt alles op jezelf. Wordt zo moe van jou!"
• "En jij dacht dat je dat voor elkaar zou krijgen, wat denk jezelf."
• "Ach ja, ga maar lekker janken, daar ben je zo goed in. Doe gewoon eens wat nuttigs in plaats van dat zielige gedrag."
• "Begrijp niet waarom ik ooit met je ben gegaan, je kan werkelijk niets goed doen. Klein kind ben je!"

Tip

In deze dynamiek is het raadzaam om zo spoedig mogelijk professionele hulp te zoeken. Dit kan bijvoorbeeld bij een relatietherapeut. Er is namelijk kans dat de partners zo zijn gekwetst in de relatie (of uit eerdere relaties/ jeugd), dat er sprake is van onveiligheid. Als je dat samen eerst gaat onderzoeken, ontstaat er ruimte voor diepere verbinding.

Waardering & Respect
Hier is dus herstelwerk nodig. Het is daarbij van belang om elkaar te waarderen en het respect te geven wat de ander verdient. Sta eens stil wat jouw partner voor jou betekent. Geef iedere dag een compliment vanuit je hart. Neem elkaar niet voor lief en geef  de ander niet zomaar op.

Hier schiet je in de slachtofferrol. Je neemt geen verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag, maar geeft vooral de ander graag de schuld. Hier kan een sterke overtuiging over de ander ook de boosdoener zijn. Je reageert en discussieert  over de reactie van de ander, maar neemt geen moeite om erachter te komen waarom de ander zo geraakt is. Er worden onterechte conclusies  getrokken. Je luistert niet en gaat gelijk in de tegenaanval. Sterker nog, je draait de rollen om, zodat de zwaarte de andere kant op gaat. Je hebt een sterke eigen mening, waardoor het gebeurt dat je over de gevoelens van de ander stapt.

• “Serieus, dat gooi je nu voor mijn voeten?  Ik heb de hele dag al jouw zooi opgeruimd hé!"
  
• "Zo, jij durft! En wat zei je dan zelf vorige week of ben je dat opeens vergeten?"
• "Ja joh, geef mij maar lekker de schuld. Kijk effe lekker naar jezelf."
• "Ik moet normaal doen?  Je moet eens luisteren naar je eigen gezeik!"

Tip

In iedere relatie is het belangrijk om het in alle rust te onderzoeken, vooral als het mensen zijn die je dierbaar zijn. Neem hierbij verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel in het probleem. Heb je het gevoel dat je je moet verdedigen of verantwoorden? Geef het dan rustig en persoonlijk bij elkaar aan. Blijf zuiver en bij jezelf. Betrek anderen niet onnodig bij de situatie, want hierdoor creëer je ruis en onveiligheid.

Voorbeeld: " Je boodschap raakt me en ik krijg het gevoel dat ik me moet verantwoorden, dat ervaar ik als beklemmend in onze band.  Zullen we er vanavond even met zijn tweeën over praten?"

Het bekende "Muurtje optrekken" waar de ander niet doorheen kan breken. Je trekt je emotioneel terug en zwijgt, maar van binnen ontplof je. Je loopt het liefste weg uit de hele situatie en doet dat vaak ook. Je luistert niet en bent onbereikbaar. De armen gaan over elkaar, ontwijkt oogcontact , zoekt afleiding in bv je telefoon en neemt een afstandelijke houding aan. Je gaat het conflict uit de weg en laat door deze houding overkomen dat de ander niet belangrijk voor je is.

• "Laat maar, dit heeft totaal geen nut."
• "Ik ga weg, kan het niet meer verdragen.
• "Laat me met rust, het is veel te veel..."

Tip

Probeer kalm te blijven en geef in rust aan als het te veel wordt. Soms hebben we wat tijd nodig. Het is dan wel belangrijk om er zelf  op terug te komen en de ander niet onnodig te laten wachten, En ja, dat mag lastig zijn. Maar weet dat het alleen maar lastiger zal worden als je het uit de weg blijft lopen. Het vergt moed, dus geef ego of een sterke overtuiging over de ander geen kans. Maak oprechte verbinding en zorg zo voor wederzijds begrip en respect.

1. Als ik dit gedrag laat zien, wat zegt dat eigenlijk over mezelf?
2. Wat levert deze manier van communiceren me op in de relatie?
3. Wanneer ben ik begonnen met  één van deze ruiters  in te zetten?
4. Neem ik eigenlijk wel verantwoordelijkheid voor mijn gedrag?
5. Heb ik hier al eens sorry voor gezegd?

Aan alle jonkvrouwen en jonkheren...We hoeven niet te strijden met zwaar geschut. Maak geen keuzes waar je later spijt van krijgt, het kan ook liefdevol. Probeer niet met gif terug te schieten, maar maak juist persoonlijk ruimte voor elkaar. Emoties hebben tijd nodig, dus wees geduldig en blijf nieuwsgierig naar elkaar. We zijn allemaal op zoek naar verbinding...

En komen jullie er niet uit? Kom dan langs voor relatietherapie , ons succesvolle relatieweekend of boek onze Houd me vast EFT training.

Als jullie voor elkaar bestemd zijn, ben ik ervan overtuigd dat liefde alles overwint...

Warme groet,

Kim Kromwijk-Lub